Mobil ve site sürati kelimelerini sık sık bir arada görürsünüz. Bunun asli namacıylai ikisinin bir arada gerektiğince işe yaramasıdır. Mobil arkadaşı olmak ve site süratini tedavi etmek SEO uzmanlarının, geliştiricilerin ve site sahiplerinin bugün en çok uğraştığı amaçlardan birisidir. Sayfa süratini tartmak her vakit karanlık bir yolda yürümek gibi olmuştur. Bugün kullandığım site sürati vasıtaları bugün ortalama düzeyde bize yardımcı olmaktadırlar fakat yeni bir vasıta daha gerçekçi neticeler sunabilmek amacıyla meydana çıkmıştır: Google Lighthouse. Google Lighthouse ile site süratini nasıl ölçebileceğinizi merak ediyorsanız yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.






Google Lighthouse Nedir?


Lighthouse Google doğrulusunda tasarlanan ve asıl kullanım hedefi Progressive Web Apps’ı (PWA) denetlemek olan bir vasıtatır. Bu vasıta erişilebilirlik, performans, Progressive Web Apps ve en iyi tekniklerin ilerlemiş listesi şeklinde dört değişik değerlendirme sunmaktadır. Bunların hepsinin bir araya getirilmesi size sitenizin ya da uygulamanızın kalitesine ve performansına yönelik kusursuz bir gözlem sunmaktadır.


Site sürati tamamiyle algı ve kullanıcı deneyimiyle ilgilidir. Siteniz yavaş gibi çalışıyorsa sürat rakamlarının hiçbir ehemmiyeti olmayacaktır. Dünyanın pek çok noktasında kullanıcılar 3G ya da daha altında mobil bağlantılara sahiptirler. Her ne kadar 4G bağlantıları bir hayli süratli olsalar bile sitenin açılırken yavaş bir his uyandırması istek edilebilir bir şey değildir. Bir sitenin yavaş açılması ya da kendini bu tür hissettirmesi dönüşümlere direkt olarak tesir edecektir. Sitenizin açılışı ya da artması konusu ile ilgili yarım saniyelik artış bile büyük değişiklikler oluşturacaktır.


Test adımında Google Lighthouse mobil sitenizi gerektiğince güçsüz bir aygıt üzerinden kesintili bir 3G bağlantısıyla denetim eder. Testin gerektiğince gerçekçi olabilmesi amacıyla ayrıntılı paket kayıpları yaşanmaktadır. Testi yapıldıktan sonra kendi sahip bulunduğunuz skor ve meydana çıkan problemleri aşabilmek amacıyla uygulanabilir tavsiyelerle karşılaşırsınız.


PageSpeed Insights vs. Google Lighthouse


PageSpeed Insights en çok sarfedilen site analiz vasıtalarından birisidir. Bu vasıta sitenizin sürat skorunu ve buna yönelik pek çok tedavi halini sunsa bile sitenizin süratini yavaşlatan etkenler konusu ile ilgili çok çok ayrıntı verememektedir. Üstelik burada yer alan önerileri yerine getirmediğiniz vakit sitenizin herkes amacıyla yavaş olacağını düşünmek olasıdır. Buna ek olarak, PageSpeed Insights’ın sunmuş bulunduğu öneriler zor olan ve programı basit olmayan tavsiyelerdir. Birçok sitenin 100/100 şeklinde skor elde etmesi olası olmasa bile bu ulaşılmak dilenen bir hayaldir.


PageSpeed Insights aracının incelediği iki mühim neden bulunmaktadır:


Ekranın üst evresindeki vakit: Bu vakit, kullanıcının sayfayı ziyaret etmesi ardından ekranın üst evresinde yer alan içeriğin tamamiyle yüklenme vakitıdir.
Sayfanın tamamiyle yüklenme vakitı: Bu vakit, kullanıcının sayfayı ziyaret etmesi ardından sayfada yer alan bütün içeriklerin tamamiyle yüklenme vakitıdir.
Lighthouse çok daha basit bir yaklaşım vererek kullanıcı tecrübesini merkeze alır ve ön plana çıkarır. Sitenizi problemli bir 3G bağlantısı üzerinden denetim edeceği amacıyla gerçek hayattaki kullanıcıların gözünden sitenizin halini görebilmeniz konusu ile ilgili size yardımcı olacaktır. Sitenizi PageSpeed Insights’ın yüklediği gibi yüklemek yerine Lighthouse sitenizin girdilere nasıl ve ne vakit cevap verdiğini incelemektedir. Sitenizde yer alan içeriğin kullanıma hazır bulunduğu temel vakitı bulacağı amacıyla site sayfasını tedavi etmek çok daha basit olacaktır.






Lighthouse Sonuçlarında Nelere Dikkat Edilmeli?


Mobil sitenizin süratini tedavi yaklaşımı iki çatallı olarak karşınıza çıkar; siteniz süratli olmalı ve sitenizin süratli bulunduğu hissedilmelidir. Bununla beraber ekrana istikbal olan içeriğin en süratli biçimde getirilmesi gerekmektedir. İnsanlar beklemeyi sevmezler. Ek olarak kullanıcılar içerikleriniz ile gerektiğince süratli bir biçimde iletişim kurmak isterler. Google, SEO yönünden site süratini mühim bir sıralama etkeni olarak tespit ettiği amacıyla bu problemleri çözmeniz gerekmektedir.


Önceliğiniz ne olmalı? İçeriğin yüklenmesi olmalıdır. Grafikler ve inanılmaz iyi animasyonlar bekleyebilir. Mesajınız insanların aradığı şey olabilir ve bu mesaj içeriğinizde yer alabilir. İçerik arka planda süratli bir biçimde yüklenmeli ve ekrana basitçe getirilebilmelidir.


Kullanılan Ölçümler


Mobil sitenizin performansını ölçmeye çalışırken Lighthouse alttaki ölçümlerden faydalanır:


İlk anlamlı görüntü: Bu ölçüm, ilk anlamlı içeriğin ekranda görünme vakitını hesaplar. Skor ne kadar düşük olursa sayfanın görünmesi bir o kadar süratli olur.
İlk iletişim: Bu ölçüm, bir sayfanın minimal olarak ne vakit iletişimli bulunduğunu hesaplar. Arayüz elementlerinin iletişimli olup olmadığını ve bunların kullanıcının girdilerine cevap verip veremediğini saptamak amacıyla bu ölçüme göz atabilirsiniz.
Sürekli iletişim: Bu ölçüm, bir sayfanın tamamiyle iletişimli olma vakitını hesaplar.
Algılanan sürat endeksi: Bu sürat endeksi, bir sayfada yer alan içeriğin ne kadar süratli bir biçimde gözle görülür duruma yaklaştığını hesaplar. Bu ölçümde <1,250 milisaniye amaç yüklenme vakitı bulunmaktadır.
Tahmini giriş gecikmesi: Bu ölçüm, sayfanızın kullanıcıların girdilerine ne kadar vakitte cevap verebildiğini hesaplar. Gecikmenin yüksek olması sayfanın gecikmeli açılmasına namacıyla olacaktır. Bu ölçümde <50 milisaniye amaç vakit bulunmaktadır.
Kritik istekler zinciri: Bu ağ şelalesi bir sayfanın başlangıçta hazır duruma getirilmesi amacıyla gereksinim duyulan kaynakların neler bulunduğunu gösterir. Sayfanın daha süratli olabilmesi amacıyla evvelcelikli olarak kritik istekler zincirinde yer alan varlıkların gözden geçirilmesi gerekir.
Sonuç olarak, Lighthouse sitenizin performansı konusu ile ilgili şaşırtıcı gözlemler sunmaktadır. Bu gözlemleri avantajlı bir biçimde kullanarak sitenizi daha iyi bir duruma getirebilirsiniz.


Google Lighthouse Nasıl Yüklenir?


Google Lighthouse kullanmaya başlamak gerektiğince basit. Chrome’da F12 tuşuna basarak Geliştirici Araçları alanına ulaşım sağlayabilirsiniz. Burada yer alan Audit alanı vasıtasıyla testi gerçekleştirip kapsamlı rapor elde edebilirsiniz.


Google Lighthouse Chrome eklentisi olarak da sunulmaktadır. Eklentiye bu bağlantı vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.


Lighthouse’u bir Node paketi olarak çalıştırmak da olasıdür. Bu teknik yardımıyla sitenizi oluşturma vakitcinde Lighthouse aracından faydalanmanız olasıdür. Node paketini kullanırken yalnızca Node içerisinde çalışan ve DevTools içerisinde çalışmayan birtakım bilhassarin bulunduğunu fark edebilirsiniz.


Lighthouse aracını komut satırı üzerinden yüklemek amacıyla “nmp install -g lighthouse” komutunu uygulayabilirsiniz. Eğer https://example.com adresi amacıyla bir test yapmak istiyorsanız “lighthouse https://example.com” komutunu kullanabilirsiniz. Elde edeceğiniz kapsamlı netice terminalde yer alabileceği gibi ayrı bir HTML dosyası olarak da karşınıza çıkacaktır.


Lighthouse ile Test Aşaması


Lighthouse aracının test adımından biraz konuşmak gerekmektedir. Belirli bir site amacıyla test aracını çalıştırdığınız vakit karşınıza çıkabilecek pek çok değişik netice olacaktır. Bu vasıta Progressive Web Apps amacıyla son derece kullanımı basit olmasından birtakım niteliklerini kavramak basit olmayacaktır. Bu amaçla siteler amacıyla mühim olan kısma yani performans sekmesine direkt olarak geçiş yapmanız gerekmektedir. Bu sekmede yer alan bilgiler sitenizin sahip olunan koşullardaki performansını ve bunları tedavi konusu ile ilgili yapabileceklerinizi göstermektedir.


Karşınıza çıkacak olan grafik türü neticelerından en mühim bilgilere yeşil, turuncu ve kırmızı çubuklar yardımıyla ulaşabilirsiniz. Bu çubuklar sitenizin performansının ne bulunduğunu size gösterecektir. Bir mobil sitenin performansını tedaviye çalışırken bilhassa ilk anlamlı görüntü, ilk iletişim ve sıksık iletişim değerlerine ehemmiyet vermelisiniz. Bununla beraber algılanan sürat endeksi ve gecikme vakitı değerlerini düşürmeye çalışmalısınız.


Site Hızı Düzeltmelerini Uygulama


Site süratinizı tedavi etmek amacıyla yapabileceğiniz çok değişik şeyler bulunmaktadır. Burada belirti edilen bütün düzenlemeleri yapmanın yanı sıra sitenizin hazır duruma getirilmesi yolundaki kritik varlıkları da tedavi etmek gerekmektedir. Sitenizin hazır duruma getirilme yolundaki varlıklar CSS ve JavaScript gibi nedenlardan oluşur. Bunların her birisi içerik ekranda görünmeden evvelce yüklenmek halindadır. Eğer içerik engellerle karşılaşıyorsa sayfanız çok daha yavaş biçimde hazır duruma istikbaltir. Bunlara ilgi etmeli ve engelleri ortadan kaldırmalısınız.


Google Lighthouse bütün ihtiyacınıza yetecek tek site sürati aracı değildir ama gerektiğince verimli bir vasıtatır. PageSpeed Insights gerektiğince iyi bir vasıta olmasına karşın siteniz ile ilgili yüksek yetenek srandardı gerektiren tavsiyeler sunmaktadır. Lighthouse ise istatistiksel olmaktan öteye geçerek gerçek kullanımdaki hali meydana çıkartabilmektedir. Bu aracı PageSpeed Insights ve GTmetrix gibi başka vasıtalarla bir arada kullanmaya çalışmalısınız.